Levensmiddelenindustrie
Onze advocaten voorzien ondernemingen in de levensmiddelenindustrie al jaren van advies en bijstand. Als gevolg hiervan is er specifieke en waardevolle branchekennis opgebouwd. Of het nu gaat over de binnen deze industrie geldende CAO’s of over bijvoorbeeld de specifieke aspecten die komen kijken op het gebied van het intellectueel eigendoms- en patentrecht. Als gevolg hiervan weten ook werknemers in deze branche de weg naar ons kantoor te vinden.
Recente blog berichten • Levensmiddelenindustrie
Tony’s Chocolonely’s lookalike chocoladerepen: hoe zit dat juridisch?
Chocoladeliefhebbers zal het vast niet zijn ontgaan: chocolademerk Tony’s Chocolonely lanceerde deze week vier nieuwe “Sweet Solution”-repen (zie hier). Repen die verdacht veel doen denken aan Twix, KitKat, Toblerone en Ferrero Rocher, maar volgens Tony’s Chocolonely zelf heel anders worden gemaakt. Mag dat zomaar? Tony’s Chocolonely brengt de repen op de markt om (opnieuw) aandacht te vragen voor de misstanden in de cacaohandel. Nog altijd is de chocoladewereld niet 100% (kind)slaafvrij en nog dagelijks worden mensenrechten geschonden. Zelfs 20 jaar nadat het Harkin-Engel-protocol werd ondertekend, een internationale overeenkomst die juist de ergste vormen van kinder- en dwangarbeid in de West-Afrikaanse cacao-industrie moest uitbannen. Dit is het gedachtegoed dat ten grondslag ligt aan de oprichting van Tony’s Chocolonely in 2005. In de jaren voor de oprichting geeft journalist en Keuringsdienst van Waarde-gezicht Teun van de Keuken zichzelf aan als “chocoladecrimineel”, omdat hij bekende chocolade heeft gegeten die (mede) geproduceerd is door (kind)slaven. Hij wordt niet-ontvankelijk verklaard en dus volgt er geen inhoudelijk proces. Wat wel volgt is de oprichting van een chocolademerk waarbij de melkchocolade in een alarmerend (maar toch ook verwarrend) rood jasje zit dat 100% slaafvrije chocolade als doel heeft. Een mooi doel, maar ook een doel dat zelfs voor het eerste, gegarandeerd slaafvrije chocolademerk lastig blijkt: in de loop der jaren past Tony’s haar eigen motto aan van “100% slaafvrije chocolade” naar “op weg naar 100% slaafvrije chocolade”. Andere kritiek bestaat onder meer uit de productie door chocoladefabrikant Barry Callebaut (ook de producent van bijvoorbeeld KitKat), de misstanden in de Turkse hazelnootindustrie en de lage prijs die de boeren voor hun cacaobonen zouden krijgen. Terug naar het recht: mag dat eigenlijk zomaar, repen op de markt brengen die wel heel veel weg hebben van de repen van andere, bekende merken? Merkinbreuk? Wat opvalt is dat niet alleen de verpakkingen (de lettertypen, de kleurencombinaties) van de vier repen sterk doen denken aan die van Twix, KitKat, Toblerone en Ferrero Rocher, maar ook de verschillende vormen binnen de reep (driehoekjes, reepjes, rondjes) zijn duidelijke verwijzingen. Bovendien zouden de smaken overeenkomen met de originele repen. In het auteursrecht is eerder in de Heksenkaas-zaak uitgemaakt dat een smaak niet auteursrechtelijk beschermd kan worden. Ook een bepaalde stijl komt in principe niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking. De chocoladefabrikanten kunnen wel een beroep doen op het merkenrecht, als zij Twix, KitKat, Toblerone en Ferrero Rocher hebben geregistreerd als merk. Het merkenrecht beschermt tegen het gebruik van een naam, logo of bepaalde vorm door een ander. Toblerone heeft naast de naam en het logo ook de staande driehoekjes als vormmerk geregistreerd en KitKat de bekende chocoladereepjes. Maar dat laatste is verre van onomstreden (zie bijvoorbeeld hier meer daarover). De vraag is of de repen van Tony’s voldoende overeenstemmen en er daardoor bij het publiek sprake is van verwarringsgevaar met de originele merken. Onder dat verwarringsgevaar valt ook de mogelijkheid van associatie met de originele merken. Verwarringsgevaar hoeft niet te worden aangetoond wanneer het om een bekend merk gaat. Deze laatste grond gaat echter niet op als Tony’s Chocolonely een geldige reden heeft om de soortgelijke logo’s te gebruiken. De (visuele) indruk van de lookalike KitKat, Toblerone en Twix doet zeer sterk denken aan de originele exemplaren, maar door de grote letters “TONY’S” (en de campagne eromheen) lijkt wel duidelijk dat ze van Tony’s Chocolonely afkomstig zijn en niet van een andere leverancier. Of kunnen Tony’s concurrenten een geslaagd beroep doen op de “bekende merken”-grond en is de anti-slavernijcampagne geen geldige reden voor dit gebruik? Deze zaak is op basis van het merkenrecht nog niet beslist. Ongeoorloofde vergelijkende reclame? Hoe zit het dan met vergelijkende reclame? Er is sprake van vergelijkende reclame als de (producten van de) concurrent uitdrukkelijk of impliciet wordt genoemd. Dat is in principe niet verboden, maar daaraan kleven wel een aantal beperkingen. Zo mag dit er niet toe leiden dat er verwarring ontstaat met (de merken/producten van) de concurrent. Ook mag de goede naam van een concurrent niet geschonden worden en mag men zich niet kleinerend uitlaten over de merken, producten of omstandigheden van een concurrent. Hoewel (de bedrijven achter) Twix, KitKat, Toblerone en Ferrero Rocher in de reclame-uitingen van Tony’s Chocolonely niet bij naam worden genoemd, worden zij wel impliciet genoemd door de verwijzingen op de website naar “lookalikes” en “de grote chocolademerken” in het reclamespotje, in combinatie met de gelijkende wikkels. In Tony’s campagne wordt duidelijk gesproken over chocolade die “héél anders wordt gemaakt” en wordt gezegd dat “alle chocolade gemaakt [zou] moeten worden zonder illegale kinderarbeid en moderne slavernij”. Over het randje? De campagne lijkt in elk geval zijn doel te hebben bereikt: aandacht genereren voor het op een eerlijke en verantwoorde manier vervaardigen van chocolade. Om dit artikel in Tony’s stijl af te sluiten: “crazy about chocolate, serious about people.”.
Column van Els Doornhein in het vakblad van de Nederlandse Orde van Uitvinders
Welke invloed heeft de corona crisis op contracten; wanneer is er sprake van overmacht? Hoe los je dit soort zaken op, vooral wanneer beide contractspartijen geen schuld hebben, maar net als u last van de maatregelen? Kan de regelgeving over onvoorziene omstandigheden een rol spelen? In deze column voor het vakblad van de Nederlandse Orde van Uitvinders gaat Els Doornhein op deze onderwerpen in. Lees hier de column!
Hoofdcategorie
Handel, Industrie & MKB
Ons kantoor is een sterke partner voor ondernemingen in handel, industrie en zakelijke dienstverlening. Iedere... Lees meer
Werkwijze en Tarieven
Snel, efficiënt en to the point, zo werken we het liefst.